Cả đời dành dụm để cho con
Sông xưa nước chảy đá cũng mòn
Kho bạc, kho vàng lâu cũng cạn
Cho con tri thức mãi mãi còn.
Cha nghèo nên chẳng mấy miếng ngon
Nhớ bữa con ăn dạ chẳng đành
Cà dưa thái miếng, dầm tương mặn
Khoe con thịt nạc mẹ xào lăn.
Đêm hè oi ả, muỗi vo ve
Nắm rau má già để đầu hè
Hòng khi thức dậy cho con uống
Mát ruột để con lại ngủ khè.
Trời thu nắng nhẹ, gió se se
Sắp đến trung thu, tết thiếu nhi
Cắt hộp xà phòng làm đèn rước
Cho con vui hội với bạn bè.
Ngày đông giá lạnh rét tái tê
Mua con chiếc áo chợ vỉa hè
Người đời vẫn gọi áo “si –đa”
Cho con mặc ấm lúc đi về.
Riêng chuyện học hành của các con
Cha ngồi thao thức suốt năm canh
Cùng mẹ lo toan không để thiếu
Cho các con tươm tất học hành.
Mỗi chiều thứ bảy nhà lại vui
Khi các con xum họp đủ đầy
Bát canh rau muống con gái nấu
Con trai mời mẹ bát cơm đầy.
Để chiều chủ nhật lại thấy lo
Nào tiền, nào gạo, nào nơi trọ
Ngày nắng lại lo ngày trở gió
Lòng cha bối rối, mối tơ vò.
Gần chục năm đằng đẵng qua đi
Gia sản cho con chẳng còn gì
Dòng lệ rơi trên đôi má hóp
Mấy bằng Đại học các con khoe.
Áo rách xưa nay phải giữ lề
Cha làm điểm tựa các con đi
Chữ Tâm, chữ Đức luôn phải sáng
Ước nguyện đời cha đã thoả lòng.
Bài thơ cha làm thay tôi nói lên tất cả. Ký ức tuổi thơ của ba chị em tôi là những ngày: sáng sáng thức dậy tự vệ sinh cá nhân, chuẩn bị áo quần, sách vở đến trường mà không có sự quán xuyến, nhắc nhở của ba mẹ. Không nhận được những quan tâm thường ngày ấy không phải vì ba mẹ không yêu thương, chăm sóc các con mà bởi ba mẹ tôi đã “rèn luyện” cho chị em tôi ý thức tự giác từ khi còn nhỏ. Và điều quan trọng là ba mẹ còn đang phải bươn chải với “cơm – áo – gạo – tiền” từ lúc 3h – 4h sáng, chưa kịp về nhà. Lúc chúng tôi tung tăng cắp cặp cùng bạn bè đến trường cũng là khi ba mẹ về nhà với những mẻ lưới đầy. Nhiều khi về muộn vì cố gắng cất thêm vài mẻ lưới. Ba về nhà hối hả thay quần áo đến công sở mà không kịp ăn gì; còn mẹ thì bắt đầu hì hụi phân loại với tép, tôm, cua, ốc để mang ra chợ bán.
Tuổi thơ của chị em tôi vui nhất là những hôm có được mớ ốc đá ngon và béo mẹ không nỡ mang ra chợ. Buổi tối, cả nhà quây quần bên nồi ốc luộc với chút nước mắm có dầm thêm vài hạt tiêu cay. Và những bữa cơm đạm bạc nhưng giàu lòng yêu thương, chứa chan bao tình cảm ngọt dịu ba mẹ dành tặng. Tôi vẫn còn nhớ ánh mắt cha rạng ngời, ánh nhìn mẹ trìu mến thân thương khi nhìn đàn con ăn một cách ngon lành. Khi đó, tụi tôi chỉ vui vì được ăn những thứ “ngon tuyệt đỉnh” và không mấy quan tâm xem bố mẹ có ăn cùng các con hay không, hoặc ăn nhiều hay ăn ít. Khi lớn lên và hiểu về cuộc sống một chút thì tôi biết có những khi bố đã phải gạt đi đôi dòng lệ, mẹ đã phải kìm nén chút cảm xúc hạnh phúc về các con. Điều mà ba luôn căn dặn chị em tôi, đó là: không bao giờ được tự ti về bản thân, phải luôn có ý chí, nghị lực vươn lên để hướng đến thành công. Đặc biệt, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không bao giờ được đánh mất mình. Những điều mà ba dạy, những lo lắng, trăn trở được giấu kín, những yêu thương, quan tâm được trao tặng đã trở thành chuẩn mực trong trái tim ba chị em tôi. Chúng tôi đã trưởng thành chính vì những chuẩn mực rất đơn sơ, bình dị đó. Ba niềm tự hào của chúng con!
Người tham dự: PHAN THỊ BÍCH VIỆT